Wystawa Samuela Teplera w Muzeum Narodowym

Muzeum Narodowe w Kielcach przygotowuje nową wystawę czasową, którą już wkrótce będzie można oglądać na parterze pałacu biskupów krakowskich. Tym razem będzie to wystawa współczesnego, choć nieżyjacego już artysty, Samuela Teplera. Otwarcie wystawy we wtorek 7 września o godzinie 18.00.Dodatkową atrakcją kieleckiej ekspozycji będzie fakt, że na wtorkowy wernisaż przyjedzie sam David Malek, przyjaciel malarza. – Będzie to jedyna okazja, aby posłuchać opowieści, jak pan Malek poznał Samuela Teplera, jak się z nim zaprzyjaźnił i jak w końcu wszedł w posiadanie kolekcji jego dzieł.

Artysta plastyk Samuel Tepler urodził się 20 (lub 28) kwietnia 1918 r. w Hrubieszowie w rodzinie żydowskiej, a ocalony z holokaustu (jako jedyny ze swojej rodziny) i po pobycie w ZSRR w czasie II wojny światowej – wyemigrował najpierw do Włoch, następnie jesienią 1949 r. do Izraela. Zamieszkał na stałe w Tel-Avivie, gdzie zmarł 18 lipca 1998 r.

Studia artystyczne rozpoczął przed II wojną w Wilnie na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego, kontynuował je w Mediolanie na Akademii Sztuk Pięknych (Accademia di Belle Arti di Brera) w roku akademickim 1948/1949 w zakresie malarstwa i grafiki. W Izraelu wstąpił do Stowarzyszenia Malarzy oraz Rzeźbiarzy i aktywnie pracował zawodowo.
Miał przeszło 20 wystaw indywidualnych: w Izraelu, we Włoszech – które często odwiedzał, w Austrii, Francji, Niemczech, USA, Australii. Wystawiał także w Polsce – pod koniec życia w Krakowie (1998 r.); pośmiertnie: w Wojnowie k. Poznania (2001), w Łodzi (2003), w Katowicach (2004). Brał także udział w wystawach zbiorowych w Europie i USA. Jego praca znalazły się m.in. na wystawie artystów z Polski tworzących za granicą Jesteśmy… – w warszawskiej Galerii „Zachęta” (1991). Pierwszą monografię malarza napisał Mario Lepore w 1971 r.

Artysta nagrodzony był w Izraelu, Włoszech – tu wyróżniony przez rzymską Tiberinę (Accademia Tiberina 1974), odznaczony państwowym medalem Tetradramma d Oro (1975), a także przez UNESCO – medalem Legion d Oro (1975).

Krytycy sztuki zwracają uwagę na stylistyczne pokrewieństwo malarstwa Teplera z dojrzałej fazy twórczości – ze sztuką francuskiego ekspresjonisty Henri Matisse’a. Należy także uwzględnić wcześniejszy wpływ sztuki środowiska wileńskiego (neoklasycyzm na Uniwersytecie Wileńskim, ekspresjonizm żydowskiej grupy artystycznej Jung Wilne ) i oczywiście późniejszy wpływ współczesnej sztuki włoskiej.

Prezentowana kolekcja prac Teplera – przeszło 100 dzieł z lat ok. 1947-1989 gromadzonych przez Davida Malka, marszanda Teplera i jego przyjaciela od ok. 1960 r. – świadczy o rozwoju malarza i jego talencie. Tepler był mistrzem lirycznego nastroju w obrębie tradycyjnych tematów, takich jak: pejzaż (widoki Werony, Jaffy i in.), studia postaci kobiecych i męskich, widoki wnętrz „codziennych” i nade wszystko martwa natura. Ta ostatnia dziedzina, zapewne była przez niego ulubiona i w niej oddał nie tylko „grę” przedmiotów i ich barw, ale również odwieczny motyw „kobieta i kwiat” operując portretami modelek (obraz w obrazie). Poszczególne elementy obrazu budował kolorem; są one z reguły syntetyczne i lekko zgeometryzowane. Czujemy w nich ciężar materii malarskiej (lica obrazów – fakturalne: śmiałe impasty, wyrazisty dukt pędzla), ale nade wszystko przykuwają uwagę kontrastowe i zarazem wysmakowane – ekspresyjne – zestawienia kolorystyczne.

Od 1 wrzesnia zmieniaja sie godziny otwarcia wystaw muzealnych. Od środy do niedzieli wszystkie ekspozycje czasowe bedzie można zwiedzać w godz. od 9 do 16. Nie ulegają zmianie godziny otwarcia we wtorek, a poniedziałek jak zwykle jest dniem zamknietym dla muzeum.

opr. E. Jeżewska

Radio TAK