Rezerwat geologiczny Barcza

Wypełnione zielonkawą wodą wyrobisko otaczają strome ściany skalne i mieszany las – to urokliwe miejsce znajduje się kilkaset metrów od ruchliwej drogi krajowej nr 7.Malownicze jeziorko powstało w wyrobisku po kopalni piaskowców kwarcytowych używanych do budowy dróg. W niektórych miejscach jest głębokie na ponad 20 metrów. Niewiele mniej wysokości mają strome brzegi od strony wschodniej i południowej. Wędrując wydeptaną po nich ścieżką, można podziwiać korzenie zawieszonych nad wodą drzew.

Mieszkańcy okolicznych wsi nazywają to jeziorko „Baryła”. Młodzi wykorzystują je do kąpieli, choć nie jest to bezpieczne i dozwolone. – Spotkałem się z przypadkami chorób skórnych u kąpiących się. Przenika tam woda z dawnego wysypiska śmieci – ostrzega leśniczy Leon Dudek z leśnictwa Barcza. – Pospacerować, zbierać jagody i grzyby jak najbardziej można – dodaje.

Kąpiący się tam młodzieńcy tłumaczą sobie, że skoro raki w jeziorku żyją, woda musi być czysta.

Kilkaset metrów na południowy wschód od „Baryły” znajduje się ukryte wśród lasu jeziorko o nazwie „Byk”. Jest bardzo dzikie i rzadko odwiedzane, nie prowadzi więc do niego wydeptana ścieżka. Jeszcze trudniej trafić do trzeciego jeziorka, najmniejszego ze wszystkich, nazywanego „Rampą”, porośniętego rzęsą wodną, trzciną i innymi roślinami.

Wszystkie jeziorka znajdują się na terenie prawie 15-hektarowego rezerwatu geologicznego Barcza. Utworzono go, by chronić odsłonięcia skał osadowych dolnego dewonu: piaskowców kwarcytowych, iłowców i mułowców. W skarpach dawnych kamieniołomów znajdują się też cienkie warstwy popiołów wulkanicznych, tzw. zielonych tufitów. Stanowią dowód na to, że w okresie dewonu (prawie 400 mln lat temu) w Górach Świętokrzyskich dochodziło do erupcji wulkanicznych.

We wtorek 26 lipca w „Gazecie” ukaże się specjalny dodatek „Odkrywamy Świętokrzyskie”, w którym znajdą się opisywane w tym cyklu mało znane a ciekawe miejsca w naszym regionie.

Jak tam trafić

Jadąc od Kielc drogą nr 7, należy około 200 metrów przed skrzyżowaniem z drogą na Zagnańsk skręcić w prawo. Tam na niewielkiej polanie znajduje się drewniana wiata w kształcie grzybka oraz tablica z planem rezerwatu Barcza, a za nią ścieżka do pierwszego jeziorka.

————————
Rezerwat geologiczny „BARCZA” swoim zasięgiem obejmuje obszar dwóch nieczynnych kamieniołomów oraz lasu o łącznej pow. 14,68 ha. Utworzony został na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18.05.1984 roku. Celem ochrony jest zachowanie odsłonięć skał dolnodewońskich na terenie Gór Świętokrzyskich.
Rezerwat „BARCZA” posiada ponadto duże wartości krajobrazowe i turystyczne. Jest to jednocześnie obiekt pamięci narodowej, gdyż wyrobiska pogórnicze były miejscem straceń w czasie II wojny światowej.

Janusz Kędracki Gazeta Wyborcza