O co się modlić do Kina Moskwa
Znany krytyk filmowy magazynu New Yorker Richard Brody opublikował listę 26 najlepszych filmów 2011 roku. Można się z nią zgadzać albo nie, ale dla Polaków fakty są takie, że 5 z nich wyświetlonych zostanie z kilkumiesięcznym opóźnieniem, a 15 w ogóle nie ma w oficjalnych dystrybucyjnych planach.Bogartowi ducha winne Kino Moskwa oczywiście nie jest w tym wypadku żadnym winowajcą. Dla kieleckich kinomanów stanowi po prostu najbliższą kapliczkę, do której mogą składać prośby najpierw o lepsze jutro, potem o część tytułów z poniższej listy, a na koniec – najlepiej o cud, niczym Scarlett O’Hara.
Świat filmowy już kilka sesji giełdowych temu przeciął się na nurt box-office’owy i festiwalowy. Dystrybutor wiedząc jak zostać królem chce, żeby widz bez zająknięcia przyszedł, a nie obojętnie przeszedł obok.
Z tegorocznym "The best of" Brody’ego mógłby mieć problem. Autor ma wyraźną słabość do kina opowiadającego w sposób literacki, a więc niekoniecznie efekciarski. Niektóre filmy są z gatunku "pierwsze słyszę", pozycja drugich wydaje się być znów kontrowersyjna (reżyserkę zwycięskiej "Przyszłości" nazywa nową Marguerite Duras, a na trzeciej pozycji umieszcza ostatnie dziwaczne dzieło Godarda, którego jest ogromnym miłośnikiem). Wiele świetnych obrazów z Wenecji i Cannes zostało pominiętych na rzecz produkcji amerykańskich stanowiących tu przytłaczającą większość. I, wbrew pozorom, to krajoznawcza zaleta. Ilu tamtejszych pielgrzymów festiwalowych (głównie Sundance) ostatecznie do nas nie dociera? Na pewno spora część bohaterów tego zestawienia. Detektywi znajdą w nim i zajmujące dokumenty ("Wszyscy jesteście szefami"), jeśli mało im po Nurcie, i mocne dramaty, jeśli mało im po wiadomościach i niegłupie komedie, jeśli mało im po komediach roku.
Zamiast ładować baterie krytyką fikcyjności jankeskiego "feel-good movie of the year", warto krytycznym okiem spojrzeć na rzeczywistość. Wszelkie nadzieje na zawrócenie kijem Wisły naturalnie muszą zatonąć, ale jeśli przypadkiem (albo i cudem) potkniemy się na ulicy o którąkolwiek z poniższych propozycji, to niewątpliwie warto zbliżyć oko. Amen.
26 najlepszych filmów 2011 roku wg Richarda Brody’ego (New Yorker) i ich status w Polsce
1. Przyszłość (reż. Miranda July, prod. USA) – brak dystrybucji w Polsce, wyświetlony na "American Film Festival" we Wrocławiu.
2. Drzewo życia (reż. Terrence Mallick, prod. USA) – jest, od 10.06.2011.
3. Film Socjalizm (reż. Jean-Luc Godart, prod. Francja) – brak dystrybucji w Polsce, zobaczyli go tylko widzowie festiwalu "Era Nowe Horyzonty".
4. Hugo i jego wynalazek 3D (reż. Martin Scorsese, prod. USA) – będzie, od 10 lutego 2012 roku.
5. Copie conforme. Zapiski z Toskanii (reż. Abbas Kiarostami, prod. Francja, Włochy, Iran) – brak dystrybucji, mogli go obejrzeć widzowie „Dwóch brzegów” w Kazimierzu Dolnym.
6. Margaret (reż. Kenneth Lonergan, prod. USA) – będzie, od 15 czerwca 2012 roku.
7. Petenci (reż. Zhao Liang, prod. Chiny) – brak dystrybucji w Polsce, możemy go teraz obejrzeć na festiwalu filmów dokumentalnych "Watch Docs" w Warszawie.
8. Putty Hill (reż. Matthew Portfield, prod. USA) – brak dystrybucji w Polsce, był na "Erze Nowe Horyzonty".
9. Srebrne kule (reż. Joe Swanberg, prod. USA) – brak dystrybucji w Polsce, był na "American Film Festival".
10. Krzyczący mężczyzna (reż. Mahamat Saleh-Haroun, prod. Belgia, Francja, Czad) – brak dystrybucji w Polsce, emitowany na VI Festiwalu Filmów Afrykańskich „AfryKamera”.
11. The Interrupters (reż. Steve James, prod. USA) – brak dystrybucji w Polsce.
12. Wszyscy jesteście szefami (reż. Oliver Laxe, prod. Hiszpania) – brak dystrybucji w Polsce, był na "Planete Doc Film Festival" w Warszawie.
13. Bellflower (reż. Evan Glodell, prod. USA) – brak dystrybucji w Polsce.
14. J. Edgar (reż. Clint Eastwood, prod. USA) – będzie, polska premiera 2 marca 2012.
15. O północy w Paryżu (reż. Woody Allen, prod. Francja, Hiszpania, USA) – jest, od końca sierpnia 2011.
16. Terri (reż. Azael Jacobs, prod. USA) – brak dystrybucji.
17. Impolex (reż. Alex Ross Perry, prod. USA) – brak dystrybucji, przefrunął przez festiwal „Off Plus Camera”
18. Moneyball (reż. Bennett Miller, prod. USA) – jest, od 9 grudnia.
19. Road to nowhere (reż. Monte Hellman, prod. USA) – brak dystrybucji.
20. Druhny (reż. Paul Feig, prod. USA) – jest, od końca lipca 2011.
21. Spadkobiercy (reż. Alexander Payne, prod. USA) – będzie, od 17 lutego 2012.
22. Uncle Kent (reż. Joe Swanberg, prod. USA) – brak dystrybucji, był na "Nowych Horyzontach".
23. Czas, który pozostał (reż. Elia Suleiman, prod. Belga, Francja, Wlk. Brytania, Włochy) – brak dystrybucji.
24. Człowiek z Hawru (reż. Aki Kaurismaki, prod. Finlandia, Francja, Niemcy) – będzie 6 stycznia 2012 roku.
25. Skóra, w której żyję (reż. Pedro Almodovar, prod. Hiszpania) – był, ostatnio jeszcze raz w WDK.
26. Restless (reż. Gus Van Sant, prod. USA) – jest, od 25 listopada 2011.
I żeby dobić do równej kryzysowej trzydziestki, podaję własne cztery propozycje:
27. Kieł (reż. Giorgios Lanthimos, prod. Grecja) – jest od maja 2011.
28. Drive (reż. Nicolas Winding-Refn, prod. USA)- jest, ostatnio powtórzony w WDK.
29. Szpieg (reż. Tomas Alfredson, prod. Francja, Niemcy, Wlk. Brytania) – jest od 25 listopada.
30. Wstyd (reż. Steve McQueen, prod. Wlk. Brytania) – będzie 24 lutego 2012 roku, pokazali go już na "Plus Camerimage 2011".
grolecki