Srebrne monety trafiły do Muzeum Narodowego

Skarbu, który we wtorek trafił do Muzeum Narodowego, nie da się przeliczyć na pieniądze. Wiadomo jednak, że to największe znalezisko srebrnych monet z czasów Jagiellonów oglądać będzie można najwcześniej za rok.– Nie dość, że to największe takie znalezisko w Polsce ostatnich lat, to jeszcze jest w nim kilka rarytasów, np. duży zbiór groszy praskich – mówił dr Jan Główka z Muzeum Narodowego, odbierając skarb.

Monety znaleźli robotnicy pracujący przy kopaniu fundamentów pod dom jednorodzinny. Były w glinianym naczyniu. – Właściciele działki trafili do nas i oddali cały zbiór – mówi Andrzej Przychodni ze świętokrzyskiej Służby Ochrony Zabytków.

Monety wstępnie zakwalifikowano jako pochodzące z XVIII wieku. – Zmyliło nas naczynie, w którym były przechowywane. Takie pokryte zieloną polewą były stosowane na ziemiach świętokrzyskich od końca XVII wieku – wyjaśnia Przychodni. – Dopiero niedawno okazało się, że polewa w bardzo podobnym odcieniu była wytwarzana już w XV wieku w Krakowie – dodaje.

Same monety obejrzał dopiero w ubiegłym roku Józef Dzikowski, emerytowany kustosz, pasjonat numizmatyki i właściciel Świętokrzyskiego Salonu Numizmatycznego. – To prawdziwy skarb, największy zbiór monet jagiellońskich z przełomu XIV i XV wieku, znaleziony na ziemiach polskich. Dotychczas koło Kalisza znaleziono ich tylko 3,5 tysiąca – przyznał

Na początku skarb przypominał tylko garść ciemnych blaszek zlepionych nawet po kilkanaście sztuk. – Po oczyszczeniu natrafiliśmy na prawdziwe ciekawostki, np. grosze praskie wybite tylko z jednej strony – mówi Przychodni. Pracę przy oczyszczaniu monet zakończono na początku lutego. Wczoraj skarb po raz kolejny przeliczono i przekazano w depozyt Muzeum Narodowemu.

Dr Główka przyznał jednak, że monety nieprędko będą mogli zobaczyć mieszkańcy miasta. – Najpierw musimy je jeszcze raz dokładnie obejrzeć, skatalogować i przeliczyć. Potem trzeba przygotować ekspozycję, a to będzie możliwe dopiero w przyszłym roku – wyjaśnia.

Co to za skarb

5263 srebrne monety – głównie grosze, półgrosze, trzeciaki i kwartniki wybijane na przełomie XIV i XV wieku, szelągi gdańskie, kwartniki lwowskie, praskie grosze i monety pruskie. Najwięcej jest ćwiarników (groszy) koronnych z XV wieku (3814). Po za tym są m.in.: 400 półgroszy koronnych z XV wieku, 120 groszy praskich z XIV wieku, 32 półgroszy koronnych z czasów Jagiełły i 54 kwartniki gdańskie. Jedna moneta z tego okresu może kosztować od 40 do 250 złotych.

Marcin Sztandera Gazeta Wyborcza