Skarby Miechowitów

Do października w Muzeum Diecezjalnym w Kielcach można oglądać wystawę „Custodes Sanctissimi Sepulchri – Skarby zakonu Bożogrobców z Miechowa”.Bożogrobcy, czyli Bracia Krzyżowi Grobu Jerozolimskiego zostali powołani w 1099 r. po pierwszej wyprawie krzyżowej przez Gotfryda de Bouillon. Pierwotnym celem zakonu była opieka nad Świętym Grobem w Jerozolimie oraz troska o chorych pielgrzymów. Po opuszczeniu Ziemi Świętej szerzyli kult Grobu Pańskiego i nabożeństwa pasyjne. Od nich pochodzi m.in. zwyczaj urządzania Grobu w Wielki Piątek. Do Polski sprowadził ich i osadził w Miechowie w 1163 roku Jaksa z rodu Gryfitów. Stąd też nazwa Miechowici. Zakon przetrwał do 1819 roku, kiedy nastąpiła jego kasata.

– Wiele osób nie zdaje sobie nawet sprawy, że taki zakon istniał i że mieścił się 78 km od Kielc. Poprzez tę wystawę chcemy przybliżyć historię i działalność Bożogrobców – mówi ksiądz Paweł Tkaczyk, dyrektor muzeum. Obok dzieł złotniczych, możemy zobaczyć piękne, bogato zdobione tkaniny liturgiczne, a także obrazy nawiązujące do historii zakonu Bożogrobców i cykl wizerunków apostołów.

Na wystawie prezentowane są najcenniejsze eksponaty z miechowskiego skarbca:

Kielich mszalny z około 1560 roku. Zaliczany do późnogotyckiego złotnictwa wyrób prawdopodobnie węgierski lub krakowski. Srebro kute, odlewane, pozłacane. – Jest to kielich, który przejechał pół Europy i zaliczany jest do najstarszych eksponatów na tej wystawie – komentuje Magdalena Silwanowicz, kustosz muzeum.

Srebrny relikwiarz Ziemi Świętej z końca XVI wieku w kształcie kaplicy grobu Jerozolimskiego. Został podarowany generałowi zakonu Andrzejowi Batoremu w 1584 roku przez Karola Boromeusza. Wewnątrz znajdowała się ziemia z Ziemi Świętej, ale do naszych czasów nie dotrwała.

Insygnia władzy opatów zakonu. Infuła generała zakonu Bożogrobców, styl barokowy, wykonana z atłasu, wyszywana złotymi nićmi, perłami i cekinami. Pastorał opata Wojciecha Korycińskiego (1655-1677) ze złotym posążkiem św. Wojciecha. Ponadto mitra, złote pierścienie opackie, krzyże. Wszystko z XVII i XVIII wieku.

Agata Naporowska Gazeta Wyborcza