Nowe zdobycze Muzeum Żeromskiego

Unikatowa tablica z herbem guberni kieleckiej z końca XIX wieku, nigdy niepublikowane zdjęcie dworku Żeromskich z 1934 roku i zbiorowa fotografia uczniów męskiego gimnazjum z przełomu 1913 i 1914 roku – to nowe nabytki Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego.Pracownicy muzeum najbardziej się cieszą z tablicy, która prawie w nienaruszonym stanie przeleżała ponad sto lat na strychu kościoła ewangelickiego przy ul. Sienkiewicza. Niedawno znalazł ją tam pastor parafii i skontaktował się z muzealnikami. Mimo upływu czasu wyraźnie widać na niej rosyjski napis „Centralna Szkoła Ewangelicka” i pięknie zdobiony herb guberni kieleckiej.

– Rosjanie zamknęli szkołę w 1883 roku po tym, jak zorientowali się, że uczą się tam polskie, a nie – jak przypuszczali – niemieckie dzieci – wyjaśnia Anna Myślińska, kierownik Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego.

– Ale najważniejsze, że jak wynika z badań, Żeromski, spacerując po Kielcach, widział tę tablicę wiszącą przez lata na budynku szkoły – dodaje.

Tablicą zajmą się teraz konserwatorzy z Muzeum Narodowego.

Ale to nie koniec nowości w muzeum. Gotowe jest już zdjęcie dworku Żeromskich z 1934 roku, które na potrzeby broszury turystycznej wykonał Jan Jaroszyński – warszawski inżynier fotografii. Na pierwszym planie widać dwór rodzinny pisarza. Nigdy wcześniej nie było ono publikowane.

– Co prawda dwór wyglądał trochę inaczej, bo w 1900 roku częściowo spłonął, jednak mury i konstrukcja jest oryginalna – wyjaśnia Myśliwska. Na broszurę natrafił Jacek Grzybała, członek PTTK. Kupił ją na aukcji w Antykwariacie Naukowym Andrzeja Metzgera.

Muzeum wzbogaciło się także o fotografię uczniów Męskiego Gimnazjum w Kielcach z przełomu 1913 i 1914 roku. Był to ostatni rocznik przed przeniesieniem klasy do gimnazjum w Nikołajewie koło Odessy. Zdjęcie ofiarował muzealnikom Ryszard Czernichowski.

A już w listopadzie kończy się Rok Żeromskiego. Z tej okazji Muzeum Narodowe i WDK organizują m.in. przegląd filmów-ekranizacji twórczości pisarza.

Paweł Słupski Gazeta Wyborcza