Kazimierz Kutz kończy 75 lat
Jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, scenarzysta, wicemarszałek Senatu obecnej kadencji, publicysta, Ślązak – choć od lat mieszkający w Warszawie – Kazimierz Kutz obchodzi 16 lutego swoje 75. urodziny.Kazimierz Julian Kutz urodził się w 1929 roku w Szopienicach w rodzinie kolejarskiej o tradycjach patriotycznych – jego ojciec walczył w powstaniach śląskich. Podczas II wojny światowej, po ukończeniu niemieckiej szkoły podstawowej, jako kilkunastoletni chłopiec Kutz został przymusowo wysłany na roboty do Rzeszy. Po wyzwoleniu rozpoczął naukę w polskim gimnazjum w Mysłowicach.
W 1949 r. zdał egzaminy do łódzkiej szkoły filmowej i jeszcze przed jej ukończeniem został asystentem przy katedrach literatury i dramaturgii filmowej. W 1954 r. ukończył Wydział Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej. Wkrótce został asystentem Andrzeja Wajdy na planie „Pokolenia”. W 1956 roku, już jako drugi reżyser, spotkał się z Wajdą przy kręceniu „Kanału”.
Debiutował w 1959 filmem „Krzyż Walecznych”. 10 lat później pokazał „Sól ziemi czarnej” – pierwszą części słynnego tryptyku śląskiego, poświęconą drugiemu powstaniu śląskiemu. Po dwóch latach nakręcił kolejną część sagi, „Perłę w koronie”. Akcja tego filmu toczy się w 1934 roku, a jego tematem jest strajk przeciwko niemieckim właścicielom fabryk.
Ostatnią część tryptyku, „Paciorki jednego różańca”, Kutz nakręcił w 1979 roku. Tym razem opowiada o losach emerytowanego górnika Habryki, który zostaje zmuszony do przeniesienia się ze swojego małego drewnianego domku do nowoczesnego blokowiska. Za dopełnienie cyklu zwykło się uważać poświęconą sprawie pacyfikacji kopalni „Wujek” w pierwszych dniach stanu wojennego „Śmierć jak kromkę chleba” oraz „Zawróconego”.
W sumie Kutz nakręcił ponad 20 filmów fabularnych, wśród nich również „Nikt nie woła”, „Pułkownik Kwiatkowski”, „Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza”.
Kazimierz Kutz to także twórca teatralny. Wyreżyserował wiele spektakli Teatru Telewizji („Opowieści Hollywoodu”, „Do piachu”, „Emigranci”, „Kartoteka rozrzucona”, „Wielebni”). Pracował także w Teatrze Starym w Krakowie i w Teatrze Narodowym w Warszawie, w którym reżyserował sztuki Tadeusza Różewicza („Kartoteka”, „Spaghetti i miecz”, „Na czworakach”).
W latach siedemdziesiątych główny reżyser telewizji w Katowicach. Założył Zespół Filmowy „Silesia”. Był przewodniczącym Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych w Katowicach i pierwszym prezesem Śląskiego Towarzystwa Filmowego. W 1981 został internowany.
Kutz jest też pedagogiem – wykładał na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. W latach 1989-1991 był dyrektorem krakowskiego ośrodka Telewizji Polskiej.
W plebiscycie „Gazety Wyborczej” na najwybitniejszego Ślązaka XX wieku uplasował się na pierwszym miejscu wśród żyjących. Pierwsze miejsce zajął Wojciech Korfanty, drugie Jerzy Ziętek.
W 1997 roku Uniwersytet Opolski przyznał mu tytuł doktora honoris causa. W 1993 otrzymał honorową odznakę ZAIKS-u za wybitne osiągnięcia twórcze. Jest też laureatem wielu nagród artystycznych, w tym m.in.: Nagrody im. Konrada Swinarskiego za całokształt twórczości telewizyjnej, ze szczególnym wskazaniem na jego sztuki.
Przez 5 lat był dyrektorem artystycznym Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” w Katowicach. W ubiegłym roku zrezygnował z tej funkcji ze względu na obowiązki w Senacie.
Od 1997 roku senator z listy Unii Wolności, w kadencji 2001-05 jego wicemarszałek. Reprezentuje Blok Senat 2000. Nigdy nie należał do żadnej partii.
Mimo że od lat mieszka w Warszawie, jest nierozłącznie kojarzony ze Śląskiem, w którego sprawach często zabiera głos. Jego felietony z cyklu „Po gongu” w „Dzienniku Zachodnim” niejednokrotnie wywoływały echa w prasie ogólnopolskiej. Słynie z ostrego języka i kontrowersyjnych wypowiedzi. Żona Iwona, mają czworo dzieci: Gabriela, Tymoteusza, Wiktorię i Kamilę.